ताप्लेजुङको पाथीभरामा किरात धार्मिक माङ्सेवासावा भवन निमार्ण सुरु

, १३ साउन २०७४ माङसेबुङ/ताप्लेजुङ जिल्लमा रहेको  अति चर्चित धार्मिक साँस्कृतिक पर्यटकीय स्थल पाथीभरा मा स्थापित मुकुम्लुङ युमा माङहिम पाथीभरा देव धाममा किरात माङसेवा सावा पुजारी वस्ने भवन निमार्ण कार्य प्रारम्भ भएको छ । किरात धर्मावलम्वीहरु र बलिपुजा नगर्ने  भक्तजनहरुका निम्ती केही बर्षयता वलि रहीत मन्दिर निमार्ण गरिएको छ । सो कार्यसंगै अस्थाई रुपामा माङसेवा सावा पुजारी राखिएता पनि ब्यबस्थापन हुने सकेको छैन । बिभिन्न संघ संस्था र भक्तजनहरुको सहयोगमा सामन्य रुपमा माङहिम निमार्ण र मन्दिर परिषरमा ढुङ्गा बिछ्याइएको भए ता पनि माङसेवासाबाका लागि पुजारी गृह निमार्ण गर्न सकिएको छैन । विगतमा भतmजनहरु केहि थेरै आउने गथे तर अहिले आएर विसुद्ध वलि रहित भतmजनहरुको चाप घुइचो लाग्न थालेको छ । भतmजनहरुको सुविधाका निम्ती किरात पुजारी सो स्थलमा सदावहार वस्नु पर्ने तिर्थ यात्री भतmजनहरुको माग आउन थालेको छ । हाल सम्मा किरात पुजारी माङसेवा सावा दुई जना नियुतिm गरिएता पनि उनिहरुको वस्ने पुजारी गृह नभए पनि आफनै घरबाट हप्ताको दुई तिन पटक मात्र पुगेर सेवा संचालन गर्ने गरेका छन । 

२०६९ साल वैशाख २५ गतेका दिन किरात धर्म गुरु लिङदेन आत्मानन्द ज्यु र गुरु माता पवित्रहाङ सावाहरुको देव सवारमा सो स्थलमा किरात सावायेतहाङ मुजोत्लुङ उठाएर माङहिमको उदघाटन गर्नु भएको थियो सो समय देखि गुरु देव गुरुमाहरुको निदेर्शन अनुसार मुकुम्लुङमा देवीको सेवाको निम्ती दैनिकी पुजारी राख्ने निर्देशन भएता पनि आवश्यक भौतिक संरचाना निमार्ण गर्न नसके पछि केहि ढिलाई भएको छ । मुकुम्लुङ युमा माङहिम समितिको तकालै निणर्य अनुरुप माङसेवा सावा बस्ने पुजारी भवनका लागि स्देश विदेशमा वस्नु हुने भतmजनहरुको सहयोग र विभिन्न दाताहरुको सहयोगमा चाडै पुजारी भवन निमार्ण गर्ने भएको छ । प्रत्येक सहयोगदाताहरुको रकमको  आधारमा सो स्थलमै प्रत्यक्ष शिलालेखमा नाम ठेगाना सहित राखिने भएका छन । सो भवन निमार्ण भए पछि भतmजहरुको सेवा दिन र दैनिक सेवा संचालन गर्न पुजारीहरु अटुटरुपमा रहने छन ।

आराम्भ.com बाट

Nepal idol 2017 प्रतिस्पर्धी प्रमिला राई लाई भोट गरि सहयोग गरौ

भोट गर्ने समय  बिहिबार  रति  8: 45 देखि  सुक्रबार  12 बजे सम्म नेपाल बाट 

Mobile को  messege box मा जानुस र  

09 लेखेर 35225 मा send गर्नुस एउटा sim card बाट 500 भोट गर्न मिल्नेछ!  

बिदेश बाट mobile मा Nepal idol app dowanload गर्नुस र आफ्नो ID प्रयोग गरि 5 पट￰क भोट गर्न सक्नु हुनेछ !धन्यवाद.

किरात बंसले शास्त्र पढ़न छोडे भने बंस मासिन्छ। ( ............... शिरीजङगा)

आफ्नो भाषा लिपि बचाई राख्न मैले त सुरुवात गरे !!

तपाई नि?

by..soonita kirantee

किरात बंसले शास्त्र पढ़न छोडे भने बंस मासिन्छ।।

                                                       शिरीजङगा

आफ्नो भाषा लिपि बचाई राख्न मैले त सुरुवात गरे !!
तपाई नि??

हिमालको काखमा हिउँ सग रमाउने म सेर्पाको छोरो ।

जाडो पनि अति जाडो गर्मीको त जन कुरै नगरौं  यहाँ

नाै महिना गर्मीमा तीन महिना जाडो को कुनै मुल्य छैन यहाँ

हिउँ संग खेलदै हुर्केका शेर्पाको छोरा ,
 आज मरुभूमि को तातो घामले पोल्दै छ यहाँ

जन्म दिने बा-आमा र जन्मेको देशलाई छाडेर ,
म आइपुगे आज यहाँ

आफ्नो भाषा र धर्म भुल्छा कि भन्ने डरलाग्दै छ मलाई यहाँ

देश छाडि , बिदेश आउनुपर्ने लाखौं नेपाली युवा युवतीको रहरले होइन यहाँ

आफ्नै देशको त्यो हाल देख्दादेख्दै ,अर्को को देश बनाउनुपर्ने
कुनै नेपाली को रहर छैनन् यहाँ

किरात के हो ? यसको बिकास कसरी भयो ?

   किरात धर्म आफै मा एउटा सिंगो मानव सभ्यताको इतिहासको एउटा जीवित र्दशन हो। यो धर्म कुनै जात, जाति, समुदाय विशेषमा मात्र आधारित छैन। यो व्यापक छ। यो आफैंमा एउटा जीवन पद्धति हो। किरात धर्म अवलम्बन गर्न किराती समुदायको हुनुपर्छ भन्ने जरुरी छैन। धर्म भनेको धारणा हो। बेबिलोन मेसोपोटामिया सभ्यताकालीन अवस्थामा किरातीहरुले अवलम्बन गरी आएको धर्मको कुनै नाम थिएन। उनीहरु शुरुमा आत्मान्तर अस्तित्ववाद वा आत्मवादमा विश्वास राख्थे। र कालान्तरमा उनीहरुको सभ्यता, भोगाइ, सोचाइ वा जीवन पद्धतिहरु विकास गर्दै र अनुशरण गर्दै आउने क्रममा किरात धर्मको विकास हुन गएको हो। त्यस अर्थमा किरातीहरु किरात धर्मावलम्बी हुन पुगेका छन्। यो दर्शन, सभ्यता वा सोचाइलाई अनुशरण गर्दै आउने समुदाय वा जातिहरु प्राचीन जाति हुन् भन्ने कुरो इतिहासकारहरुले स्वीकार गरेका छन्। यसबाट किरात धर्म प्राचीन धर्म हो र किरातीहरु पनि प्राचीन जाति हुन् भन्ने कुरा स्पष्ट हुन आउँछ।

किरात धर्म इसाई, इस्लाम वा बौद्ध धर्मजस्तो कुनै एक व्यक्तिबाट घोषित धर्म नभएर पुर्खाहरुको हजारौं वर्षको भोगाइले जीवन र जगतप्रतिको बुझाइ वा हेरेको निचोड हो। किरात धर्मको पवित्र ग्रन्थ मुन्धुम हो। मुन्धुम त्यही हजारौं वर्षको पुर्खाहरुको भोगाइ वा जीवन र जगतप्रतिको बुझाइले सिर्जना गरेको नियमहरुको संग्रह हो। यसरी हेर्दा किरात मुन्धुम एउटा सिंगो किरात सभ्यताको इतिहास हो।

किरात मुन्धुममा सिंगो सृष्टिको वर्णन छ। मुन्धुममा पृथ्वीको उत्पत्ति र त्यसपछि क्रमश: वनस्पति, जीवजन्तु तथा मानिसको सृष्टिको कथा वर्णित छन्। मुन्धुमका यी कथाहरु पुर्खाको जीवन भोगाइमा आधारित छन्। त्यस्ता कथा, किंवदनतीहरु काल्पनिक संसारमा आधारित नभई यही धर्तीका खोलानाला, डाँडापाखा, गुफा, पोखरी तथा किरातीहरुले मान्दै आएको ऐतिहासिक स्थलहरुमा आधारित छन्। किरात भाषाकै ‘मुन’ र ‘दुम’को संयोजनबाट बनेको मुन्धुमको अर्थ गतिशील प्रकिया भन्ने हुन्छ। यसको अर्थ मुन्धुम कुनै एतिहासिक कहानी मात्र नभएर जीवन दर्शन हो। एक गतिशील प्रक्रिया हो। यसले मानिसलाई समय र परिस्थितिअनुसार चल्न प्रेरित गर्दछ न कि परम्परागतरुपमै रहिरहन बाध्य तुल्याउँछ। प्राचीन समयदेखि नै किरात समाजमा मुन्धुम दुई विधामा मौलाएर आएको पाइन्छ। चिन्तन, मनन र कुनै पनि कर्मको अनुभवद्वारा प्राप्त गरेको परोपकारी ज्ञानलाई मानव समाजमा मुखाग्र अभिव्यक्त गर्न सिकाउनु, बुझाउनुलाई थुक्साप मुन्धुम भनिन्छ। प्रकृतिको सिर्जनात्मक संसारलाई परोपकार पेसाप मुन्धुम भनिन्छ। मुन्धुम आफंैमा एउटा साहित्य कोष पनि हो। किरात मुन्धुम सिंगो किरात सभ्यताको इतिहास हो। किरात मुन्धुमको सृष्टि वर्णन विज्ञान सम्मत छ।

किरात धार्मिक सिवाखानु भजन - kirat onlie

हाम्रो किराँती चेली

किरात धर्म र किरात समुदाय

किरात समुदाय::- केरेक र अोति =किराति सँज्ञाले सम्बोधित किरात बर्ण र समुदाय भनि चिनिएका युयुगेन सावगेम्बाका अनु बँश समेटि मेन्छ्याम्गेन नाम्याम्मि साँ मना बँश नै कालन्तरमा किरात भनि चिनिएको,उक्त जाति, समाज, बँश र बर्ण सभ्यताका प्राचिन मुना तेम्बे बाट फैलिएको मानब जातिहरु युग युगान्तरमा किरात कहलिन पुगि किरात भनि चिनिन थाले।

ईतिहासमा उल्लेख छ अादिबासि जनजाति किरातिहरु नेपालको प्राचिन जाति हुन्। र यि जातिहरु हिमालयको भागमा बसोबास गरेको पाईन्छ। यि जातिहरु प्राचिन कालमा नै मँगोलबाट अाई नेपालमा बसोबास गरेकाले यि जातिहरुनै यहाका अादिबासि भनि निशदेह भन्न सकिन्छ। किरात जातिले नेपालमा ३२ पुस्ता शासन गरेको पनि नेपालको ईतिहासमा उल्लेख छ।

#धर्म::- यि जातिहरुको धर्म किरात धर्म हो। किरात सभ्यताका साथ साथै किरात युगपुरुष येहाङ द्वरा स्थापित पेसाप मुन्धुम:-लिखित ईतिहास शास्त्र, थुङसाप मुन्धुम:- मौखिक शास्त्र, शक्सक मुन्धुम:- भाषा,लिपि,साहित्य शास्त्र, साम्यो मुन्धुम:- अध्यात्मिक तथा धार्मिक शास्त्र जस्ता मुन्धुम,सँस्कार,सँस्कृतिका धनि माङधक कुधक: देब गण पुत्र/पत्रि तागेरा निङ्वा भु माङको सृष्टि किरातेश्वरका सन्तान किरातिहरुको धर्मको प्राचिन परम्परा अत्यान्त्यै उच्च तथा महा थियो। सभ्यता,सँस्कृति को शिखरमा पुगेको थियो। यज्ञ,होमादि, जब, तब, योग्यभास, तपस्या जस्ता ऋषि मुनिको काम किरात सभ्यतामा जल्दो बल्दो थियो भन्ने सिवा खाहुन लगायत ईतिहासका पानाहरु सजिब रुपमा ब्यक्त गरिरहेका छन्। सिँगो धार्मिक निष्ठा, भक्ति,धर्म, कर्म सँस्कृत,सँस्कारगत सभ्यता बोकेका किरात अनुयायिहरु युग युगान्तरमा अनेकौ राजनितिमक,धार्मिक क्षेत्रबाट बिभिन्न दृष्यहरु फैलिदै अाएकोले कालन्तरमा किरातिहरुको लिखित मुन्धुम,भाषा,लिपि,धर्म सँसकार र सँस्कृति हराउदै अाज २१ अौँ शताब्दिमा पुग्दा हाम्रो लिखित मुन्धुम,भाषा,लिपि नै थिएना जस्तोभएको छ किरात समुदायमा।

जय किरात